• فهرست مقالات


      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - رابطۀ شاخص‌های کلان اقتصادی با نزاع جمعی
        اسماعیل جهانی دولت‌آباد طاها عشایری حسین حیدری
        نزاع جمعی به درگیری، ستیز و تنش فیزیکی بیش از دو نفر اطلاق می‌شود که از شرایط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جامعه تأثیر می‌پذیرد. مطابق بررسی‌ها از سال 1392-1400، میزان نزاع در استان‌های کشور با تکیه ‌بر داده‌های سازمان پزشکی قانونی افزایش‌ یافته است. هدف اصلی پژوهش، مطالعۀ چکیده کامل
        نزاع جمعی به درگیری، ستیز و تنش فیزیکی بیش از دو نفر اطلاق می‌شود که از شرایط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جامعه تأثیر می‌پذیرد. مطابق بررسی‌ها از سال 1392-1400، میزان نزاع در استان‌های کشور با تکیه ‌بر داده‌های سازمان پزشکی قانونی افزایش‌ یافته است. هدف اصلی پژوهش، مطالعۀ جامعه-شناختی رابطه شاخص کلان اقتصادی با نزاع جمعی در بازۀ زمانی 1395-1398 است. روش پژوهش از نوع تحلیل ثانویه بوده، داده¬های موجود با استفاده از نرم¬افزار Spss تجزیه وتحلیل شده و نتایج در قالب ابزار توصیفی، از جمله جداول فراوانی، نمودارهای فراوانی و شاخص¬های مرکزی و نیز آمار استنباطی، از جمله آزمون¬های دومتغیره و چندمتغیره گزارش ‌شده است. نتایج نشان می‌دهد که افزایش نرخ‌های تورم، بیکاری و ضریب جینی در فاصلۀ میان‌ سال‌های 1395 تا 1398 بر افزایش میزان نزاع در استان‌های مختلف کشور مؤثر بوده است. بر این اساس با نابسامانی اقتصادی (بی‌سازمانی اقتصادی)، به دلیل افزایش بیکاری، تورم و شکاف طبقاتی و همچنین کاهش تاب‌آوری اجتماعی، بی‌ثباتی ذهنی، احساس کمیابی منابع (بحران تولید، توزیع و مصرف) و احساس بی‌هنجاری اقتصادی، رفتارهای اجتماعی مردم، رادیکالی، خشن‌تر و پرخاشگرتر شده است. دلیل مهم نزاع جمعی در استان‌های کشور در بازۀ زمانی یادشده، کژکارکرد نهادهای اقتصادی بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - خشونت خانگی علیه مردان (مورد مطالعه: منطقه حاشیه‌نشین فلکه‌ای شهر خرم‌آباد)
        ولی  بهرامی سارا سلیمی فاطمه ابراهیم وند
        خشونت خانگی علیه مردان، پیامدهای کژکارکردی متعددی دارد که نه¬تنها فرد و خانواده را متأثر می‌سازد، بلکه سطوح میانی و کلان جامعه را نیز تحت تأثیر خود قرار می‌دهد. از این¬رو مطالعۀ حاضر با هدف شناسایی مؤلفه‌های خشونت زنان علیه مردان در منطقه حاشیه‌نشین فلکه‌ای شهر خرم¬آباد چکیده کامل
        خشونت خانگی علیه مردان، پیامدهای کژکارکردی متعددی دارد که نه¬تنها فرد و خانواده را متأثر می‌سازد، بلکه سطوح میانی و کلان جامعه را نیز تحت تأثیر خود قرار می‌دهد. از این¬رو مطالعۀ حاضر با هدف شناسایی مؤلفه‌های خشونت زنان علیه مردان در منطقه حاشیه‌نشین فلکه‌ای شهر خرم¬آباد است. نمونه مورد مطالعه، کلیه مردان متأهل منطقه حاشیه¬نشین فلکه‌ای شهر خرم¬آباد است. نمونه‌گیری به صورت هدفمند انجام گرفته است. بر این اساس با ده نفر از مردان دارای تجربه خشونت، مصاحبه نیمه ساختاریافته به عمل آمد. تحلیل داده¬ها با استفاده از روش تحلیل مضمون انجام گرفت و بعد از کدگذاری داده¬ها، ۲۴۱ کد باز، 20 مقوله فرعی و 6 مقوله اصلی استخراج شد. برای اعتبارسنجی داده¬ها نیز از فنونی همچون بازبینی مجدد شرکت‌کنندگان، بازبینی توسط متخصصان استفاده شد. یافته¬ها نشان می¬دهد که خشونت علیه مردان برآمده از «کار مضاعف، برچسب مسئولیت‌ناپذیری، فقدان نقش در فرایند تصمیم‌گیری، تهدید به خودکشی و طلاق، مقایسه، تحقیر و سرزنش و محرومیت جنسی» است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که زنان با ایجاد تنگناهای اقتصادی، ایجاد مقایسه، خشونت¬های کلامی و در نتیجه افزایش تنش، زمینه¬های لازم را برای خشونت علیه مردان فراهم کرده¬اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - رابطۀ نافرمانی نوجوانان با وابستگی به شبکه‌های اجتماعی مجازی در محیط خانواده (مورد مطالعه: دانش‌آموزان دوره متوسطه منطقه 17 شهر تهران
        تهمينه شاوردي زینب  مغفرتی شمس آباد
        هدف این پژوهش، تحلیل جامعه‌شناختی نافرمانی نوجوانان در محیط خانواده بر اساس اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی مجازی در دانش‌آموزان دوره متوسطه منطقه 17 شهر تهران است. روش مطالعه، پیمایش و جامعه آماری، دانش‌آموزان دوره متوسطه اول منطقه 17 شهر تهران به تعداد 3558 نفر است که از چکیده کامل
        هدف این پژوهش، تحلیل جامعه‌شناختی نافرمانی نوجوانان در محیط خانواده بر اساس اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی مجازی در دانش‌آموزان دوره متوسطه منطقه 17 شهر تهران است. روش مطالعه، پیمایش و جامعه آماری، دانش‌آموزان دوره متوسطه اول منطقه 17 شهر تهران به تعداد 3558 نفر است که از این مقدار، تعداد 347 نفر با استفاده از فرمول کوکران به عنوان نمونه آماری به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها عبارت است از پرسشنامه اعتیاد به شبکه¬های اجتماعی یانگ (1998) و پرسشنامه نافرمانی نوجوانان معتمدین و همکاران (1400). نتایج آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که رابطه میان اختلال در فعالیت‌های روزانه، عملکرد خانوادگی- اجتماعی، سلامت روانی و خودکنترلی با نافرمانی نوجوانان به ترتیب برابر با 21% ،31% ، 25% و 25% است. همچنین تحلیل¬های مدل رگرسیون نشان داد که میزان تأثیر اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی بر نافرمانی نوجوانان، 33% است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - بررسی کارزارهای توییتری خشونت علیه زنان
        شیما  ناصرترک علی دلاور افسانه مظفری طهمورث شیری
        از مهم¬ترین مطالبی که شبکه‌های اجتماعی -توئیتر- به آن توجه داشته‌اند، خشونت علیه زنان در ایران بوده است. مهم¬ترین پشتوانه‌های نظری در پدید آمدن این کارزارها، انعکاس مطالب درباره خشونت علیه زنان است. از مهم¬ترین عامل‌ها در پدید آمدن این موج‌ها، فعالان مهم در عرصه این شب چکیده کامل
        از مهم¬ترین مطالبی که شبکه‌های اجتماعی -توئیتر- به آن توجه داشته‌اند، خشونت علیه زنان در ایران بوده است. مهم¬ترین پشتوانه‌های نظری در پدید آمدن این کارزارها، انعکاس مطالب درباره خشونت علیه زنان است. از مهم¬ترین عامل‌ها در پدید آمدن این موج‌ها، فعالان مهم در عرصه این شبکه‌های اجتماعی هستند که با استفاده از دنبال¬کنندگان خود این مطالب را انعکاس می‌دهند. مهم¬ترین آنها از نظر تعداد، توئیت و ریتوئیت، کمپین «دختران انقلاب» بوده است. هدف تحقیق، تحلیل چگونگی عملکرد توییتر در انعکاس مطالب خشونت علیه زنان در ایران بر اساس مهم¬ترین کارزارهای به وجود آمده طی دهه اخیر است. این موضوع بر اساس مبانی نظری درباره انواع خشونت و جنبش‌های شبکه‌ای¬شده تحلیل شد. روش تحقیق، تحلیل مضمون توئیت‌ها و هشتگ‌های مرتبط با کمپین‌ها از سال 1396 تا 1400 است. نتایج تحقیق نشان داد که مهم¬ترین مضامین درباره خشونت اجتماعی و سیاسی علیه زنان است. در این رابطه برخی از کمپین‌ها و هشتگ‌ها، سبب بروز ناامنی‌ها در اجتماع و تأثیر عینی در جامعه بوده‌اند که مهم¬ترین آنها از نظر تعداد توئیت و ریتوئیت کمپین دختران خیابان انقلاب بود. بنا به اهمیت امنیتی و تأثیر فضای مجازی نظیر توئیتر، تحلیل مضامین توئیت‌ها نشان از خلأ اخبار، پست¬ها و توئیت‌های افراد مرتبط با کمپین‌ها و هشتگ‌ها بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - تجربۀ زیستۀ دختران از ادراک مسائل و ویژگی‌های مرتبط با جنسیت
        پروانه دانش ملیحه عابدی مرتضی رنجبر
        ادراک و تجربه از جنسیت به مثابه الگوی تثبیت¬شده می‌تواند بر کنش‌های اجتماعی و تربیتی افراد، نقش مهمی داشته باشد. این تحقیق به مطالعه تجربه-های زیسته دانش‌آموزان دختر از دخترانگی می‌پردازد. روش پژوهش، روش کیفی و با رویکرد پدیدارشناسی است. نمونه مورد بررسی، هفده نفر از دا چکیده کامل
        ادراک و تجربه از جنسیت به مثابه الگوی تثبیت¬شده می‌تواند بر کنش‌های اجتماعی و تربیتی افراد، نقش مهمی داشته باشد. این تحقیق به مطالعه تجربه-های زیسته دانش‌آموزان دختر از دخترانگی می‌پردازد. روش پژوهش، روش کیفی و با رویکرد پدیدارشناسی است. نمونه مورد بررسی، هفده نفر از دانش‌آموزان دختر تهران است. تعداد نمونه‌های مورد بررسی بر اساس اصل اشباع نظری تعیین شد. روش جمع‌آوری داده‌ها، روش مصاحبه نیمه¬ساختاریافته است. روش تحلیل داده‌ها، روش تحلیل مضمون است. پس از جمع‌آوری داده‌ها، روایت‌های دانش‌آموزان از دخترانگی، کدگذاری و مقوله¬بندی شد. با بررسی مصاحبه‌ها، سه مضمون اصلی به دست آمده است که در مرحله تحلیل، 9 مقوله فرعی و 23 مفهوم به دست آمد. مضامین اصلی شامل ویژگی‌های دخترانه، مسائل دخترانه و عاملیت دخترانه می‌شود. همچنین مقوله¬های فرعی نیز شامل ویژگی انحصاری دخترها، تفاوت دختر و پسر، دختر خوب بودن، تبعیض جنسیتی، نگاه جنسیتی، کلیشه‌های جنسیتی، تغییر نگرش‌ها، نقش خانواده در مسائل و راهبردهای دخترانه می‌شود. بررسی تجربه¬های زیسته دختران نشان می‌دهد که هرچند نمونه‌های بررسی¬شده برخی از ویژگی‌های احساسی و رفتاری مرسوم دخترانگی را بازتولید می‌کنند، روایت‌های دانش‌آموزان از دخترانگی نشان می‌دهد که آنها به دلیل دختر بودن با محدودیت‌ها و محرومیت‌هایی در جامعه مواجه هستند. همچنین آنها در زندگی اجتماعی و روزمره، احساس بی‌عدالتی و تبعیض می‌کنند. دانش‌آموزان مورد بررسی از تصورات غلط اجتماعی که نسبت به دختران وجود دارد، ناراضی بوده، خواستار عاملیت و کنشگری بیشتر دختران در جامعه هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - عوامل مرتبط با گرایش جوانان به تجرّد (مورد مطالعه: استان همدان)
        سعید کیان پور امیرعلی فرهنگ محسن حاجیان
        با توجه به نظر محققان علوم اجتماعی، خانواده، کوچک¬ترین و مهم‌‌ترین نهاد اجتماعی است و ازدواج، مبنای خانواده و امری مطلوب و واجب شرعی است. تئوری‌‌های مطرحی نیز در این زمینه وجود دارد که نشان‌ می¬دهد تمایل به ازدواج در میان جوانان تحت تأثیر عوامل اقتصادی، اجتماعی و سیاسی چکیده کامل
        با توجه به نظر محققان علوم اجتماعی، خانواده، کوچک¬ترین و مهم‌‌ترین نهاد اجتماعی است و ازدواج، مبنای خانواده و امری مطلوب و واجب شرعی است. تئوری‌‌های مطرحی نیز در این زمینه وجود دارد که نشان‌ می¬دهد تمایل به ازدواج در میان جوانان تحت تأثیر عوامل اقتصادی، اجتماعی و سیاسی است. گرایش به ازدواج در کشور، یکی از مسائل مهم محسوب می‌شود و تغییرات میزان گرایش به ازدواج در استان همدان به عنوان یکی از استان‌های کشور مورد مطالعه قرار گرفت. این تحقیق به روش پیمایشی در بین جوانان 18-35 ساله استان همدان در سال 1402 انجام شده است و با استفاده از فرمول کوکران، 388 نفر از آنان برای مطالعه انتخاب و گزینش شدند. داده‌‌های گردآوری¬شده با استفاده از نرم¬افزارSpss تجزیه و تحلیل شد. نتایج حاصل از پژوهش برای گرایش به ازدواج بیانگر آن است که میان متغیرهایی چون دلبستگی به والدین، فردی بودن انتخاب همسر، انتظار آرمان¬گرایانه از ازدواج، داشتن تمکن مالی، اعتقاد به هزینه- فرصت ازدواج، معاشرت با جنس مخالف، ارتباط معنادار وجود دارد و با پذیرش برابری جنسیتی دارای عدم ارتباط است. در نهایت نتایج حاصل از رگرسیون نشان می‌‌دهد که پنج متغیر دلبستگی به والدین، انتظار آرمان¬گرایانه از ازدواج، داشتن تمکن مالی، اعتقاد به هزینه‌- فرصت ازدواج، معاشرت با جنس مخالف می‌تواند 6/60 درصد از واریانس متغیر وابسته (گرایش به ازدواج) را تبیین نماید. پرونده مقاله